PRAWO DO MIASTA. ROZUMIENIE TERMINU

Prawo do miasta stanowi publiczne prawo podmiotowe i w taki sposób rozumiane będzie na użytek organizowanej przez nas konferencji pod tytułem „PRAWO DO MIASTA. INSTYTUCJE, SYSTEMY, PROCESY” (PDM-2021). Interesować nas będzie ono po pierwsze w przełożeniu na dyskusję prawną oraz prawniczą, mieszczącą się w nurcie realizmu prawniczego, tj. „prawa w działaniu” (ang. law in action), w tym w odniesieniu do poszczególnych przepisów prawa, ich nowelizacji oraz kierunku zmian, między innymi – ale nie tylko – w kontekście pandemii COVID-19, która znacząco wpływa na sposób funkcjonowania ośrodków miejskich.

Po drugie, przedmiotem rozważań będą realia społeczno-polityczne oraz roszczenia podmiotów indywidualnych i zbiorowych, jak i spory prowadzone między nimi, które lokują się w szerokim kontekście „miejskości”. Chodzi między innymi o wzorce formalnego oraz nieformalnego władania, tworzenie się grup interesu, procesy ich instytucjonalizacji oraz spory o korzystanie z przestrzeni miasta i jego zasobów, a także rzeczową i wyważoną analizę związanej z tym atmosfery intelektualnej oraz moralnej – co ważne, z zachowaniem postulatu dbałości o bezstronność ideową. Rzecz dotyczy w szczególności kontrastu między rzeczywistością społeczno-polityczną a wyobrażeniami na temat sprawiedliwego użytkowania miasta, podpartego ideałami demokracji, równości, zrównoważonego rozwoju itd.

Po trzecie, obiektem naszego zainteresowania są zagadnienia mieszczące się w zakresie przedmiotowym dyscyplin, które przekładają się na możliwość realizacji tak rozumianego prawa do miasta, w tym architektury i urbanistyki, ochrony środowiska, geografii i gospodarki przestrzennej oraz zarządzania publicznego. Sprawa dotyczy między innymi czynników zrównoważonego rozwoju, kreowania inteligentnej (ang. smart) i odpornej (ang. resilient) struktury przestrzennej oraz tkanki miejskiej. Interesują nas zarówno nowatorskie rozwiązania, jakich dostarczają technologie komunikacyjno-informacyjne (TIK), jak i instrumenty planistyczne oraz urbanistyczne, takie jak – aby podać choć jeden przykład – zielone pierścienie miast, które spełniają funkcje żywicielskie, środowiskotwórcze, ekologiczne i rekreacyjne na użytek mieszkańców oraz odwiedzających. Realizacji ideałów prawa do miasta sprzyjają też nowoczesne metody zarządzania hybrydowego, zwłaszcza dzięki instrumentom takim jak crowdsourcing, które harmonizują z dzisiejszymi realiami społecznymi. Nie tylko pozwalają one budować arterie do wyrażania oddolnych roszczeń, ale ułatwiają stosowanie partycypacyjnych oraz deliberacyjnych rozwiązań podczas procesów decyzyjnych.